ΟΥΤΕ ΠΟΥ ΘΑ ΚΑΤΑΛΑΒΟΥΝ

Αντιγράφω απο ΤΑ ΝΕΑ : ''οι πολιτικές προβλέψεις του Μαρξ διαψεύστηκαν αλλά η οικονομική του ανάλυση φαίνεται να διατηρεί κάποια αξία''.
Απο που να ξεκινήσω...

Θα αρχίσω με το πρώτο κομμάτι της φράσης ''οι πολιτικές προβλέψεις του Μαρξ διαψεύστηκαν''.
Είναι σαφές οτι ο συγγραφέας αναφέρεται στην πτώση της Σοβιετικής Ενωσης την οποία συνδέει με τη χρεωκοπία του Μαρξισμου συνολικά.

Πρωτα από όλα να ξεκαθαρίσουμε οτι ο Μαρξ δεν ήταν ο Νοστράδαμος, δεν θα βρείτε πουθενα στα κείμενα του ''πρόβλεψη'' όπως την εννοεί ό αρθρογράφος και σίγουρα δεν θα βρείτε την άποψη ότι μετά τη νίκη της Επανάστασης σε μία χώρα, ο σοσιαλισμός θα επικρατήσει αυτόματα παγκοσμίως.

Γενικά, ο αρθρογράφος φαίνεται να ξεχνά οτι η ιστορία δεν κινείται ευθύγραμμα αλλά ελικοειδώς.

Η Γαλλική Επανάσταση ,για παράδειγμα, δεν οδήγησε απευθείας στην αστική κοινωνία αλλά μάλλον στη βαθύτερη αντίδραση όπως εκφράστηκε με την Ιερή Συμμαχία που συγκρότησαν οι μονάρχες σε όλη την Ευρώπη. Στο ίδιο πλαίσιο μπορούμε να εντάξόυμε τους πολύχρονους αγώνες των κλειστών τάξεων του Μεσαίωνα (αγρότες, δουλοπάροικοι, αστοί) ενάντια στις κυρίαρχες τάξεις , τη φεουδαρχία και τον παπικό κλήρο. Η μετάβαση απο το ένα κοινωνικο-οικονομικό σύστημα στο άλλο δεν γίνεται με όρους απλής χρονικής ακολουθίας αλλά μέσα απο τη διαλεκτική σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ των παλαιών παραγωγικων δυναμεων και των νέων , καθώς οι πρώτες προυποθέτουν τις δεύτερες.
Ετσι, η αποτυχία της οικοδόμησης του σοσιαλισμού στη Σοβιετική Ενωση εντάσσεται μέσα στο μακρόχρονο μετασχηματισμό της καπιταλιστικής κοινωνίας σε σοσιαλιστική. Επιπλέον, μιλάμε για μια ιδιαίτερα καθυστερημένη καπιταλιστικα χώρα στις αρχές του 20ου αιώνα όπου η καθυστέρηση της αστικής τάξης είχε ως φυσικό επακόλουθο την περιορισμένη ανάπτυξη του βιομηχανικού προλεταριατού, το οποίο αποτελεί την κινητήριο δύναμη του επαναστατικού μετασχηματισμού. Ετσι θα μπορούσε να πει κανείς οτι η Ρωσική Επανάσταση εκ των προτέρων είχε να αντιμετωπίσει θεμελιώδη προβλήμάτα στο δρόμο της για την εγκαθίδρυση της δημοκρατικής δικτατορίας του προλεταριάτου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θέλω να εμφανιστώ ως μετά Χριστόν προφήτης και επουδενί δεν θέλω να μειώσω την επαναστατική αξία του λενινισμού.

Γενικότερα, η πτώση της Σοβιετικής Ενωσης πρέπει να αναζητηθεί στο συνδυασμό εξωτερικών και εσωτερικών αιτίων (ιμπεριαλιστική περικύκλωση - ταξική διαπάλη προλεταριατου και γραφειοκρατίας) που μεταμόρφωσαν την ''πατρίδα των προλετάριων'' σε γραφειοκρατικό τέρας που ο λαός το εγκατέλειψε στη μοίρα του στο τέλος της δεκαετίας του '80.

Βέβαια για τον αστικό τύπο είναι πάντα ευκολότερο να χρεώνουν την κατάρρευση με μεταφυσικό τρόπο στο Μαρξισμο, λες και τα διδαγματα του Μαρξ ευθύνονται για τις κλειστές κάστες που δημιούργησε ο Σταλιν και συνεχισαν οι ''άξιοι'' διάδοχοι του...

Μήπως εκτός απο εύκολο τους είναι και συμφέρον;;


Στο δεύτερο σκέλος τώρα...
''η οικονομική του ανάλυση φαίνεται να διατηρεί κάποια αξία''. Αυτή είναι η μεγαλύτερη αναγνώριση που προσφέρει ο αστικός τύπος στη μαρξική θεωρία, κυρίως λόγω κρίσης διαφορετικά δεν θα δεχόντουσαν ούτε αυτό.

Δεν θα μπορούσαμε να περιμένουμε κάτι άλλο απο τους ανθρώπους που απέδωσαν την οικονομική κρίση αποκλειστικά στη θεωρία του νεοφιλελευθερισμού και σε μερικά στελέχη τραπεζών. Ταυτόχρονα, η απάντηση τους στο πρόβλημα ήταν να ''ξεθάψουν'' τον Κευνς (που ο ίδιος ο καπιταλισμός καταχώνιασε) και να ονομάσουν μερικούς πολιτικούς όπως ο Ομπάμα ώς νεοκενσυανιστές. Κατ' αυτούς, η επικράτηση της μιας ή της άλλης θεώρησης είναι μάλλον αυθαίρετο φαινόμενο και οι πολιτικές που ακολουθούνται είναι αυτούσια φαινόμενα της οικονομικής ζωής.
Η ιστορία δεν μας τα λέει ακριβώς έτσι...

Ο καπιταλισμός , όταν αναπτύσσεται ανεμπόδιστα. επεκτείνει την επιρροή του και η αναπαραγωγή του κεφαλαίου προχωράει ομαλά, συνηθίζει να επικαλείται την ''ελεύθερη αγορά'' ,την ανάγκη για λιγότερο κράτος και περισσότερα κίνητρα στις επιχειρήσεις για να συνεχίσουν να επενδύουν. Αξίζει να σημειώσουμε οτι η ίδια η νομοτελειακή ανάπτυξη του καπιταλισμού (με τις ευλογίες του νεοφιλελευθερισμού) υποβοήθησε την κυριαρχία των μονοπωλίων και ουσιαστικά ''σκότωσε'' την ελεύθερη αγορά που συνέχεια επικαλείται.

Βέβαια, όπως προέβλεψαν δύο ξεπερασμένοι (κατα την επίσημη προπαγάνδα) φιλόσοφοι του 190υ αιώνα, η κρίση είναι δομικό στοιχείο του καπιταλισμού και δεν θα μπορέσει ποτε να απαλλαγεί ποτέ απο αυτή. Ετσι τις περιόδους κρίσης (όπως η δεκαετία του '30, όπως η περίοδος που θα ζήσουμε απο εδώ και μπρος), οταν εμφανίζεται ο κίνδυνος για τους καπιταλιστές να χάσουν ένα μέρος απο τα υπερκέρδη τους, απορρίπτουν μετα βδελυγμίας το νεοφιλελευθερισμό και στρέφονται προς τον κρατικό μηχανισμό (που οι ίδιοι είτε περιόρισαν είτε εξαγόρασαν) για να παρέμβει στην οικονομία, σώζοντας τα κέρδη τους και συγκρατώντας τη λαική οργή.

Ετσι, το καπιταλιστικό σύστημα ,για λόγους επιβίωσης, στρέφεται πότε στη μια και πότε στην άλλη θεωρία, αρνούμενο πεισματικά να αντικρύσει την πραγματική του φύση : την απόλυτο ανορθολογισμό στην παραγωγή, τις δομικές αντιφάσεις του που πάντα θα γεννάνε κοινωνικές εξεγέρσεις, τις αντιφάσεις που καμία ''σοσιαλιστική'' διαχειριση και κανένα προγραμμα ''λαικού καπιταλισμού'' δεν μπορούν να ξεπεράσουν.

Παρ'όλα αυτά, η οικονομική ανάλυση του Μαρξ απλώς ''φαίνεται να διατηρεί κάποια αξία''. Θα μπορούσα να γράψω και άλλα για τον κάκιστο διαχωρισμό του μαρξισμού σε οικονομικό και πολιτικό σκέλος καθώς και για την αδυναμία του αστικού μπλοκ να αγγίξει ,πόσο μάλλον να κριτικάρει, το φιλοσοφικό υπόβαθρο του διαλεκτικού υλισμού που αποτελεί τη βάση του μαρξισμού.

Νομίζω όμως ότι αυτά αρκούν για την ώρα...


Το συμπέρασμα προκύπτει με φυσικό τρόπο :
ΟΥΤΕ ΠΟΥ ΘΑ ΚΑΤΑΛΑΒΟΥΝ ΤΙ ΤΟΥΣ ΧΤΥΠΗΣΕ